Er waren al aanwijzingen dat het geduld van de Hoge Raad met de wetgever aan het opraken was. Op 24 december 2021 oordeelde ons hoogste rechtscollege voor een spaarder in het jaar 2017 box 3 in strijd met het recht op ongestoord genot van eigendom en het discriminatieverbod uit het EVRM en bood rechtsherstel. Het desbetreffende cassatieberoep komt voort uit een massaalbezwaarprocedure.

De Hoge Raad biedt rechtsherstel door het box 3-inkomen te bepalen op het werkelijke rendement. Met het sinds 2017 geldende systeem wil de wetgever aansluiten bij de rendementen die door belastingbetalers in de voorafgaande jaren gemiddeld zijn behaald.

Aanknopingspunten voor rechtsherstel zijn niet voorhanden. Het formuleren van een daartoe geschikte rechtsregel moet de rechter aan de wetgever overlaten.
Niettemin ziet de Hoge Raad zich in casu genoodzaakt belanghebbende rechtsbescherming te bieden. Daarbij speelt een rol dat de wetgever volstrekt geen
haast maakt met de invoering van een heffing op basis van werkelijke rendementen, welke invoering niet vóór 2025 kan worden verwacht. Het inkomen in box 3 wordt gesteld op het door belanghebbende behaalde werkelijke rendement, HR 24 december 2021, ECLI:NL:HR:2021:1963.

Het Ministerie van Financiën zal vermoedelijk op korte termijn met een besluit komen over de praktische gevolgen van het arrest. De Hoge Raad noopt de Belastingdienst precies datgene te doen, waar de wetgever haar voor wenst te behoeden, te weten heffen op basis van het reële rendement. Gezien de andere megaklussen waar de Belastingdienst zich voor geplaatst ziet, is er reden tot grote bezorgdheid. De wetgever zal de  geplande wetswijziging moeten vervroegen om gemis aan belastingopbrengst te voorkomen. Belastingplichtigen met een hoog rendement worden aangeslagen voor het lagere forfaitaire rendement, terwijl belastingplichtigen met een laag rendement op basis daarvan worden belast.

We wachten vol spanning de reactie van fiscus en wetgever af.

Het opzienbarende arrest van vrijdag 24 december 2021 doet belangwekkende vragen rijzen. In de desbetreffende casus biedt de Hoge Raad rechtsherstel voor de jaren 2017 en 2018 door het forfaitaire rendement te vervangen door het werkelijke rendement. Onduidelijk is overigens wat onder rendement dient te worden begrepen. Belanghebbendes vermogen bestond voor meer dan 80% uit spaargeld en vorderingen. De fout van het wettelijke systeem is er blijkens het arrest in gelegen dat het forfaitaire rendement op een zodanig niveau is vastgesteld dat het voor een risicomijdende belastingplichtige ten enenmale onmogelijk is dit te behalen. Daaruit zou kunnen worden afgeleid dat belastingplichtigen die in aandelen en vastgoed beleggen niet voor rechtsherstel in aanmerking komen als zij in enig jaar (toevallig) minder rendement hebben behaald dan het forfait. Bij deze beleggingscategorieën is op lange termijn het forfaitaire rendement haalbaar. Het Ministerie van Financiën zou daarom wellicht de compensatie kunnen beperken tot spaarsaldi. Een praktisch voordeel daarvan is dat de Belastingdienst over de daarvoor benodigde gegevens beschikt. Deze zijn immers in het kader van de vooringevulde aangifte gebruikt. Die compensatie zou kunnen bestaan uit het verschil tussen het forfaitaire rendement en de gemiddelde spaarrente van het desbetreffende jaar.

In 2020 was er al sprake van een negatief rendement op spaarrekeningen. Hoe zal daarmee worden omgegaan?

Het is in ieder geval raadzaam om alsnog (massaal) bezwaar aan te tekenen tegen de IB-aangiften die nog niet definitief zijn.
Verder lijkt bezwaar tegen de in te dienen aangiften 2021 te zijner tijd ook geboden. Hiervoor is er uiteraard nog geen aanwijzing massaal bezwaar.

Meer weten of hulp nodig? Neem gerust contact met ons op onder
T: 0031 85 0401120 of E: info@mnadviseurs.nl

^{* Wij streven ernaar om middels de nieuwsberichten op deze website correcte en actuele informatie te verschaffen, maar kunnen niet garanderen dat die informatie na verloop van tijd nog steeds juist, volledig en actueel is. Wij aanvaarden dan ook geen aansprakelijkheid voor de gevolgen van handelen of nalaten op grond van de inhoud van de nieuwsberichten}